Turks Fruit

Op Nieuwjaarsdag zendt de televisie sinds jaar en dag het concert van het Wiener Philharmoniker uit. Ik verheug me altijd op het slot, want dan wordt de Radetzki-mars gespeeld en dan zing ik uit volle borst mee met de woorden van Olga’s vader uit Turks Fruit, het meesterwerk van Jan Wolkers: “Tieten kont, tieten kont, tieten kont, kont, kont.”

Vandaag pakte ik het boek weer eens uit de kast en het is nog beter dan ik me kon herinneren. Wat een vaart, wat een taal, wat een drama. Op de Universiteit van Amsterdam heb ik in de late jaren zeventig in een literatuurwerkgroep gezeten waarin we het boek laagje voor laagje fileerden. De vele vooruitverwijzingen naar Olga’s lot, de relatie met andere kunstuitingen, de jazz, of er autobiografische elementen inzitten … je kent dat wel. Maar wat hebben we het boek te kort gedaan. Het is gewoon één grote raaskallende tirade tegen de burgerlijkheid en een spetterende lofzang op de liefde. Heerlijk en nog altijd zeer origineel. Wordt dit boek nog op middelbare scholen gelezen? Het zou verplicht moeten worden.

In een ver verleden, toen mijn vrouw nog een jong meisje was, las ze het boek met rode oortjes. “Je leest het met een volkomen verkeerde belangstelling”, zei haar tante pinnerig. Nou, laat alle pubers het maar lezen, desnoods met de hand in de broek. Zo leren ze in elk geval wat literatuur is.

Jan Wolkers

Turks Fruit

Amsterdam 1969

ISBN: 90 290 7703 4